Pasta do zębów wybielająca to jeden z najpopularniejszych produktów higieny jamy ustnej, który obiecuje poprawę estetyki uśmiechu bez konieczności wizyty u dentysty. Choć jej działanie nie jest równoznaczne z profesjonalnym wybielaniem zębów w gabinecie stomatologicznym, regularne stosowanie może przynieść widoczne efekty, szczególnie przy powierzchownych przebarwieniach.
Podstawowy mechanizm działania past wybielających opiera się na usuwaniu osadów z powierzchni szkliwa. W tym celu producenci stosują dwa główne rodzaje składników: ścierne i chemiczne. Składniki ścierne, takie jak krzemionka (silica) czy wodorowęglan sodu (soda oczyszczona), mechanicznie usuwają przebarwienia, wynikające z picia kawy, herbaty, czerwonego wina czy palenia papierosów. Z kolei składniki chemiczne – jak nadtlenek wodoru (hydrogen peroxide) lub nadtlenek karbamidu – rozjaśniają szkliwo przez utlenianie związków barwiących, penetrując górne warstwy zęba.
Warto zauważyć, że nie każda pasta wybielająca zawiera silne środki chemiczne. Niektóre produkty opierają się jedynie na naturalnych enzymach (np. z ananasa czy papai), które pomagają rozpuścić przebarwienia organiczne. Inne natomiast zawierają błękitne pigmenty optyczne, które wizualnie rozjaśniają zęby już po pierwszym użyciu – efekt ten jest jednak tymczasowy i kosmetyczny.
Wybór pasty wybielającej powinien być dostosowany nie tylko do oczekiwanych rezultatów, ale przede wszystkim do stanu uzębienia i wrażliwości jamy ustnej. Przede wszystkim warto ocenić, czy zęby mają jedynie powierzchowne przebarwienia, czy też uległy głębszemu przebarwieniu np. na skutek leczenia kanałowego, zażywania leków (jak tetracykliny) lub naturalnego starzenia się szkliwa. W takim przypadku pasta wybielająca może mieć ograniczone działanie.
Dla osób o wrażliwych zębach zaleca się produkty o niższym współczynniku ścieralności (RDA – Relative Dentin Abrasivity). Skala RDA informuje, jak bardzo pasta może ścierać szkliwo i zębinę – im wyższa wartość, tym silniejsze działanie ścierające, ale też większe ryzyko uszkodzenia zębów. Dla zębów wrażliwych najlepiej wybierać pasty o RDA nieprzekraczającym 70. Takie produkty często wzbogacone są o substancje łagodzące, takie jak azotan potasu czy sole strontu, które zmniejszają nadwrażliwość.
Z kolei osoby ze zdrowym uzębieniem, które chcą intensywnie wybielić zęby, mogą sięgnąć po pasty z dodatkiem nadtlenków, pamiętając jednak o ich krótkotrwałym stosowaniu – zbyt długa ekspozycja na środki utleniające może powodować podrażnienie dziąseł lub przesuszenie śluzówek. Warto też zachować ostrożność przy łączeniu kilku preparatów wybielających, np. pasty i pasków wybielających – zbyt intensywna kuracja może przynieść więcej szkody niż pożytku.
Dla zwolenników naturalnych metod dostępne są pasty z aktywnym węglem, glinką bentonitową, olejem kokosowym czy ekstraktem z kurkumy. Choć ich skuteczność wybielająca bywa umiarkowana, to stanowią dobrą alternatywę dla osób unikających chemii i poszukujących produktów łagodniejszych.
Regularność i cierpliwość to podstawy skutecznego wybielania zębów pastą. Efekty nie są natychmiastowe – pierwsze zmiany widoczne są zazwyczaj po dwóch do czterech tygodniach codziennego stosowania. Warto również pamiętać, że wybielająca pasta do zębów nie zmienia naturalnego koloru zębów, a jedynie przywraca ich pierwotną barwę sprzed pojawienia się przebarwień.
Niektóre pasty wybielające zawierają także substancje remineralizujące, np. fluorki, hydroksyapatyt lub wapń, które pomagają wzmacniać szkliwo – ich obecność jest szczególnie ważna w przypadku osób z nadwrażliwością lub mikrouszkodzeniami szkliwa.
Dobrym pomysłem jest konsultacja ze stomatologiem lub higienistką stomatologiczną przed rozpoczęciem stosowania intensywnie wybielającej pasty – specjalista pomoże dobrać odpowiedni produkt oraz oceni stan szkliwa i przyzębia.
Warto też unikać spożywania silnie barwiących produktów tuż po myciu zębów wybielającą pastą – świeżo oczyszczona powierzchnia szkliwa jest bardziej podatna na ponowne przebarwienia. Dlatego zaleca się ograniczenie kawy, herbaty, wina czy sosu sojowego w czasie kuracji.
Godnymi polecania pasami wybielającymi są:
Opalescence Cool Mint,
Beyond Advanced Pearls,
Curasept Luxury,
Curasept Whitening oraz pasta z węglem dla osób z wrażliwymi zębami
Mara Expert Aktivkohle Plus Sensitive.